Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) vừa thông báo phạt Hengda 4,2 tỷ nhân dân tệ (580 triệu USD) vì thổi phồng doanh thu thêm khoảng 214 tỷ nhân dân tệ (29,7 tỷ USD) năm 2019 và 350 tỷ nhân dân tệ (48,6 tỷ USD) trong báo cáo thường niên năm 2020.

Theo CSRC, Hengda thổi phồng doanh thu nhằm thu hút nhà đầu tư mua các lô trái phiếu của công ty vào năm 2020 và 2021 trị giá 20,8 tỷ nhân dân tệ (2,9 tỷ USD), hành động mà cơ quan quản lý cho rằng đã cấu thành tội danh gian lận tài chính.

Các con số được thổi lên chiếm một nửa tổng doanh thu của Hengda trong năm 2019 và 79% năm 2020. Cùng với đó, lợi nhuận của công ty đã bị phóng đại lần lượt là 63% và 87% trong hai năm đó.

CSRC cáo buộc Nhà sáng lập, Chủ tịch Evergrande Hui Ka Yan đã chỉ đạo các nhân viên “thổi phồng sai sự thật” kết quả kinh doanh của Hengda trong hai năm đó. Theo cơ quan quản lý, Hui đã dùng các biện pháp đặc biệt “nghiêm trọng”. Ông chủ Evergrande cũng chịu trách nhiệm về sự chậm trễ trong việc công bố báo cáo thu nhập của Hengda và không tiết lộ các khoản nợ chưa thanh toán, các vụ kiện mà công ty phải đối mặt.

Cùng với án phạt của Hengda, ông Hui Ka Yan cũng bị phạt 47 triệu nhân dân tệ (6,5 triệu USD) vì giả mạo thông tin và các vi phạm khác. Ông cũng bị cấm tham gia các hoạt động trên thị trường vốn suốt đời. Cựu CEO Evergande Xia Haijun và Giám đốc tài chính Pan Darong và các giám đốc khác cũng bị cơ quan quản lý phạt tiền và bị cấm tham gia thị trường vốn.

Chủ tịch Evergrande đã chịu sự giám sát của cảnh sát kể từ tháng 9/2023 trong hình thức gọi là “các biện pháp bắt buộc” ở đại lục sau khi bị nghi ngờ phạm tội. Các án phạt được đưa ra với Hui là phạt dân sự. CSRC cho biết ông và các bị cáo khác có quyền bào chữa trước khi án phạt có hiệu lực. Trong khi, Hengda đã từ bỏ các quyền đó và chấp nhận thi hành.

Từng là người giàu thứ hai châu Á với tài sản trị giá 42 tỷ USD vào thời kỳ đỉnh cao năm 2017, ông Hui Ka Yan đã chứng kiến tài sản giảm mạnh xuống còn khoảng một tỷ USD sau khi Evergrande vỡ nợ năm 2021. Cổ phiếu công ty sụt giảm và cuối cùng bị đình chỉ giao dịch. Tập đoàn đã nhận được lệnh thanh lý tài sản từ tòa án Hong Kong vào tháng 1, đánh dấu vụ sụp đổ lớn nhất trong cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài 3 năm ở Trung Quốc.

Tháng 1/2023, PwC Hong Kong rút khỏi vai trò kiểm toán cho Evergrande với lý do có những quan điểm khác nhau về việc công bố thông tin tài chính về mảng kinh doanh phương tiện năng lượng mới và dịch vụ bất động sản.

Đến tháng 4/2023, PwC tại Trung Quốc đại lục (PwC Zhongtian) cũng rút khỏi vai trò kiểm toán cho Hengda. Hồi tháng 12 năm ngoái, một hãng kiểm toán khác tại Hong Kong là GMT Research đánh giá “không bao giờ có bất kỳ lợi nhuận nào” tại Evergrande. Đáp lại, tập đoàn nói rằng báo cáo của GMT là “không có cơ sở”.

Anh Kỳ (Nikkei, Bloomberg)